Wordt onze arbeidsmarkt van uitgedroogd rubber?

Sociale zaken voert een offensief gericht op de duurzame inzetbaarheid op de arbeidsmarkt. in de berichtgeving over het project lees je zinnen als ‘werkgevers en werknemers moeten hun verantwoordelijkheid nemen’, ‘Langer doorwerken en brede inzetbaarheid van werknemers’, ‘hoe krijgen we alle werknemers zover dat zij zich inspannen voor hun duurzame inzetbaarheid?’.

Wanneer de arbeidsmarkt succesvol duurzamer moet worden en de focus door SZW en de sociale partners zo sterk wordt gelegd op werknemers, mensen in dienst bij een werkgever, vind ik dat een gemiste kans om structurele oplossingen te vinden.

Vanuit een HRM supply chain gedachte zorgt een minder goed voorspelbare behoefte aan personeel bij organisaties voor een drang naar een kleinere kern aan vaste medewerkers en de groei van een flexibele personele bezetting. Ook vanuit het individu is er een wens om flexibel te werken (60% van de (hoger opgeleide) jongeren wil wel (parttime) voor zichzelf werken). Wanneer we de markt willen verduurzamen, zullen we ook moeten nadenken over verduurzaming van de groeiende groep van vrijwillige of geforceerde zelfstandigen en flexibel werkenden. Want anders vrees ik dat onze markt niet duurzaam wordt, maar lijkt op uitgedroogd rubber.

Laten we denken aan het aanpasbaar maken van modellen voor interne ontwikkeling van medewerkers voor een groep die niet door een arbeidsovereenkomst aan de organisatie is gebonden. 

Laten we denken aan het zorgen voor een mindshift voor de duurzame inzetbaarheid van ouderen. Eén op de 5 werklozen is 55+. 1 op de 50 wordt voor een vacature aangenomen. Naar mijn idee is het daarom niet alleen de vraag hoe we werknemers zover krijgen dat ze zich inspannen. Vacaturehouders zullen hun vooroordelen opzij moeten zetten. Ik hoorde onlangs van een relatie uit mijn netwerk: “als ik een HRM manager zoek, krijg ik al die uitgerangeerde 50’ers die niet weten hoe nieuwe media werken.” Hoezo verduurzaming?
En laten we leren van een groeiende groep 55+ers die het heft in eigen hand neemt en werkt als zzp’er. En een groep van parttime werkende 65+ zzp’ers. Wat maakt hen succesvol? Hoe kunnen we van hen leren en deze keuzes faciliteren?

Kunnen we SZW en de sociale partners uit hun paradigma van werkgever-werknemer halen? En flexibel echt duurzaam maken?  Jetta Klijnsma en haar kwartiermakers  pleiten voor belangenbehartiging voor andere groepen dan ‘vaste werknemers’,  een stap in de goede richting. De nieuwe vakbeweging kan een frisse start maken met een mooi thema: "Verduurzaming van de arbeidsmarkt", ook de flexibele markt. En het offensief van SZW tot een succes maken.